środa, 9 marca 2016

Günter Grass "Wróżby kumaka"

Książka opowiada o spotkaniu kobiety i mężczyzny, zupełnie przypadkowym spotkaniu w mieście w żadnym wypadku nie będącym przypadkowym. Spotykają się, oboje już sporo po pięćdziesiątce, i od razu zakochują się w sobie. Wdowa i wdowiec, Polka i Niemiec, Aleksandra i Alexander, była komunistka i były członek Hitlerjugend, dwa światy, dwie przestrzenie, bezlik szczegółów. Łączy ich Gdańsk, w którym ona mieszka po wysiedleniu z Wileńszczyzny i gdzie on się urodził, zanim został zmuszony do wyjazdu i osiedlania się w Bochum. Postanawiają założyć towarzystwo, które miałoby na celu zapewnienie osobom wysiedlonym pochówek w ojczystej ziemi. Grass w jednej książce pokazał kilka rzeczy: początek kapitalizmu w Polsce, kontrast między Wschodem i Zachodem, tworzenie się majątków z niczego, przeobrażanie się towarzystwa w firmę, utratę kontroli nad własnym dokonaniem i wiele jeszcze innych spraw, wydarzeń, przemian, mentalności i tak dalej. Ta książka opowiada parabolicznie o możliwości pojednania między dwoma od wieków zwaśnionymi ze sobą narodami, o pojednaniu symbolizowanym przez związek Oli i Olka, ale tez wyrażanym z pomocą założonego towarzystwa o międzynarodowej radzie nadzorczej. Nikt chyba nie jest aż tak bardzo powołany do pisania o pojednaniu, jak pisarze zmienionych granic, którym historia uniemożliwiła snucia się linii życia w rodzinnych stronach i zmusiła ich do exodusu, do wygnania, do tęsknoty za swojskimi miejscami z czasów dzieciństwa. Jednym z takich pisarzy jest na pewno Grass. Proszę jednak nie myśleć, że autor "Blaszanego bębenka" natrętnie sugeruje coś czytelnikowi - wręcz przeciwnie, Grass w subtelny sposób pozwala to wyczytać z fabuły, żadnej sugestii z jego strony. Ograniczając się do samej fabuły, czytelnik otrzymuje opis zmiany, przełomu na poziomie ludzkich odczuć i doświadczeń. żadnego patosu ani brązu, tylko ludzka skóra, los, suche fakty i akcja. Grass po raz kolejny mnie nie zawiódł. To jeden z tych pisarzy, po którego sięgając książkę ma się pewność, że będzie ciekawie, że autor zmusi mnie do refleksji.


Wydawnictwo OSKAR: "Wróżby kumaka"

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz